Aktualności

Przedmioty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych: wstępne porozumienie Parlamentu i Rady

  • 21-12-2018
  • Autor: BRWL
Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej osiągnęły wstępne porozumienie polityczne w sprawie nowych ambitnych środków zaproponowanych przez Komisję w celu rozwiązania problemu odpadów morskich u jego źródeł, w odniesieniu do 10 produktów z tworzyw sztucznych najczęściej znajdowanych na naszych plażach oraz do porzuconych narzędzi połowowych.
Dzisiejsze (19.12) porozumienie opiera się na wniosku dotyczącym produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, który Komisja przedstawiła w maju w ramach pierwszej na świecie kompleksowej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych przyjętej na początku tego roku, w celu ochrony obywateli i środowiska przed zanieczyszczeniem tworzywami sztucznymi, przy jednoczesnym wspieraniu wzrostu i innowacji. Nowe przepisy są częścią szerzej zakrojonych działań na rzecz przekształcenia Europy w bardziej zrównoważoną gospodarkę o obiegu zamkniętym, co znalazło odzwierciedlenie w przyjętym w grudniu 2015 r. planie działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym. Dzięki nim europejskie przedsiębiorstwa i konsumenci odegrają rolę światowego lidera w zakresie produkcji i stosowania zrównoważonych rozwiązań alternatywnych umożliwiających uniknięcie powstawania odpadów morskich i zanieczyszczania oceanów, i przyczynią się do rozwiązania problemu o globalnych skutkach.

Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans, odpowiedzialny za zrównoważony rozwój, oznajmił: Z zadowoleniem przyjmuję dzisiejsze ambitne porozumienie w sprawie wniosku Komisji dotyczącego ograniczenia produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Przyczyni się ono w sposób istotny do ochrony naszych obywateli i planety. Europejczycy są świadomi, że odpady z tworzyw sztucznych są ogromnym problemem, a UE jako całość wykazała się odwagą w jego rozwiązywaniu, co czyni z nas światowego lidera w walce z odpadami morskimi z tworzyw sztucznych. Równie ważne jest, że wraz z uzgodnionymi dzisiaj rozwiązaniami wprowadzamy nowy model biznesowy oparty na obiegu zamkniętym i wskazujemy drogę ku bardziej zrównoważonemu rozwojowi gospodarki.

Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za miejsca pracy, wzrost, inwestycje i konkurencyjność, stwierdził: Rozwiązanie problemu tworzyw sztucznych jest koniecznością. Rozwiązując go, tworzymy jednocześnie nowe możliwości w obszarze innowacji, konkurencyjności i miejsc pracy. Będziemy je omawiać z przedstawicielami sektora na forum sojuszu na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie tworzyw sztucznych. Dzięki osiągniętemu dzisiaj porozumieniu udowadniamy, że Europa dokonuje wyboru inteligentnego pod względem ekonomicznym i z uwagi na środowisko, oraz że zmierza w kierunku nowej gospodarki o prawdziwie zamkniętym obiegu.

Komisarz ds. środowiska, polityki morskiej i rybołówstwa Karmenu Vella podkreślił: W sytuacji, gdy w jednym roku przynosisz rybę do domu w plastikowej torbie, a w następnym roku przynosisz plastikową torbę w rybie, należy działać skutecznie i szybko. Dlatego z zadowoleniem przyjmuję dzisiejsze porozumienie pomiędzy Parlamentem a Radą. Wykonaliśmy zdecydowany krok w kierunku zmniejszenia ilości przedmiotów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych krążących w naszej gospodarce, naszych oceanach, a wreszcie w naszych organizmach.

Różne środki dla różnych produktów

Nowa dyrektywa UE w sprawie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będzie najbardziej ambitnym na świecie instrumentem prawnym, który dotyczy odpadów morskich. Przewiduje ona różne środki mające zastosowanie do różnych kategorii produktów. W przypadku gdy istnieją dla nich łatwo dostępne i przystępne cenowo zamienniki, produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych zostaną objęte zakazem wprowadzania do obrotu. Zakaz będzie miał zastosowanie do plastikowych patyczków kosmetycznych, sztućców, talerzy, słomek, mieszadełek do napojów, patyczków do balonów, produktów z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych oraz pojemników na żywność i napoje wykonanych z polistyrenu ekspandowanego. W przypadku innych produktów nacisk kładzie się na ograniczenie ich wykorzystania poprzez ograniczenie zużycia krajowego; na wymogi dotyczące projektowania i etykietowania; oraz nałożenie na producentów obowiązków dotyczących gospodarowania odpadami i ich usuwania.

Dalsze działania

Wstępne porozumienie musi zostać teraz formalnie przyjęte przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej. Po zatwierdzeniu nowa dyrektywa zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE i państwa członkowskie będą musiały dokonać jej transpozycji w ciągu dwóch lat.

Kontekst

Niniejsza inicjatywa wynika z podjętego w europejskiej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych zobowiązania do rozwiązania problemu nadmiernych ilości szkodliwych odpadów plastikowych poprzez działania legislacyjne. Proponowane środki pomogą Europie w przejściu do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym oraz w osiągnięciu celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz celów UE w dziedzinie klimatu i polityki przemysłowej.

W grudniu 2015 r. Komisja Junckera przyjęła ambitny pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. Miał on pomóc unijnym przedsiębiorstwom i konsumentom w przejściu na silniejszą gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której zasoby byłyby wykorzystywane w bardziej zrównoważony sposób. Pakiet ten rozbił bariery schematycznego myślenia w Komisji i przyczynia się do realizacji szeroko zakrojonych priorytetów politycznych przeciwdziałając zmianie klimatu i realizując cele ochrony środowiska, a jednocześnie wspiera tworzenie miejsc pracy, napędza wzrost gospodarczy i inwestycje oraz zapewnia sprawiedliwość społeczną. Pakiet został przygotowany przez podstawowy zespół projektowy, którym współkierują: pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans i wiceprzewodniczący Jyrki Katainen w ścisłej współpracy z komisarzami Karmenu Vellą i Elżbietą Bieńkowską. W jego przygotowaniu brało również udział wielu innych komisarzy, którzy pomogli wskazać najbardziej efektywne narzędzia obejmujące wiele obszarów polityki.

Proponowaną dyrektywę opracowano w oparciu o podobne zasady, na jakich opierała się dyrektywa w sprawie plastikowych toreb z 2015 r., która została pozytywnie przyjęta i doprowadziła do szybkiej zmiany zachowań konsumentów. Nowe środki przyniosą korzyści dla środowiska, oraz korzyści gospodarcze, jak na przykład:
  • zapobiegną emisji 3,4 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla;
  • zapobiegną szkodom w środowisku, których koszt stanowiłby do 2030 r. równowartość 22 mld euro;
  • zaoszczędzą szacowane 6,5 mld euro w wydatkach konsumenckich.
Dyrektywa w sprawie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych została uzupełniona innymi środkami przeciwdziałającymi zanieczyszczeniu mórz, takimi jak dyrektywa w sprawie portowych urządzeń odbiorczych, w sprawie której Parlament Europejski i Rada osiągnęły wstępne porozumienie w ubiegłym tygodniu. Dyrektywa dotyczy odpadów ze statków, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów morskich. Ustanawia ona środki mające na celu zagwarantowanie, że odpady wytwarzane na statkach lub zebrane na morzu będą zawsze przywożone na ląd i poddawane recyklingowi oraz przetwarzane w portach.

Na początku grudnia Komisja – w stałym dążeniu do ograniczenia ilości odpadów plastikowych, zwiększenia recyklingu plastików i pobudzenia innowacji na rynku – uruchomiła sojusz na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie tworzyw sztucznych. Jest to sojusz głównych zainteresowanych stron z branży, obejmujący podmioty reprezentujące cały łańcuch wartości plastików. Sojusz ma na celu zwiększenie opłacalności i podniesienie jakości recyklingu tworzyw sztucznych w Europie, a w szczególności zwiększy dostosowanie podaży do popytu na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu, ponieważ rozbieżność między podażą i popytem uznaje się za główną przeszkodę w dobrym działaniu unijnego rynku tworzyw sztucznych poddanych recyklingowi.

Więcej informacji:

Informacja prasowa KE: Wniosek dotyczący przedmiotów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych: zobacz
Pytania i odpowiedzi: Nowe przepisy UE dotyczące produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (EN): zobacz
Zestawienie informacji na temat strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych: zobacz
Informacja prasowa KE:  Europejska strategia w dziedzinie tworzyw sztucznych: zobacz
Informacja prasowa KE: Pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym: zobacz
Informacja prasowa KE: Komisja uruchamia sojusz na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie tworzyw sztucznych (EN): zobacz
Kampania „Bądź gotowy na zmianę”: zobacz
 
 

Źródło: Komisja Europejska, www.ec.europa.eu
 

Elementy dodatkowe powiązane z tą informacją