Aktualności

W sprawozdaniach DESI 2021 przedstawiono dane pochodzące z pierwszego lub drugiego kwartału 2020 r. w odniesieniu do większości aspektów. Dają one wgląd w kluczowe zmiany, jakie zaszły w gospodarce cyfrowej i w społeczeństwie cyfrowym w ciągu pierwszego roku pandemii COVID-19. W danych nie znajduje jednak odzwierciedlenia wpływ COVID-19 na wykorzystanie i na ofertę usług cyfrowych, a także na rezultaty wdrażanej od tego czasu polityki. Będzie on lepiej widoczny w wydaniu za 2022 r.

Wszystkie państwa członkowskie UE poczyniły postępy w obszarze cyfryzacji, jednak ogólny obraz w państwach członkowskich jest zróżnicowany. Mimo pewnej konwergencji nadal duża jest rozbieżność między liderami UE a tymi państwami, których wyniki w DESI były najsłabsze. Mimo postępów wszystkie państwa członkowskie będą musiały podjąć skoncentrowane wysiłki, aby osiągnąć cele na 2030 r. określone w cyfrowej dekadzie Europy.

Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw Europy na miarę ery cyfrowej Margrethe Vestager powiedziała: Przesłanie tegorocznego indeksu jest pozytywne, wszystkie państwa UE poczyniły pewne postępy, jeśli chodzi o zwiększenie cyfryzacji i konkurencyjności. Możemy jednak osiągnąć więcej. Współpracujemy zatem z państwami członkowskimi, aby zapewnić realizację kluczowych inwestycji za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, a tym samym maksymalnie wykorzystać możliwości cyfrowe dla dobra wszystkich obywateli i przedsiębiorstw.

Komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton uzupełnił: Określenie celów na 2030 r. było ważnym krokiem, jednak teraz musimy przystąpić do działania. Dzisiejszy DESI wskazuje na postępy. Wskazuje nam jednak również obszary, w których musimy wspólnie osiągnąć poprawę, zapewniając europejskim obywatelom i przedsiębiorstwom, zwłaszcza MŚP, dostęp do najnowocześniejszych technologii i możliwość ich stosowania; uczyni to ich życie lepszym, bezpieczniejszym i bardziej ekologicznym.

DESI 2021 został dostosowany w taki sposób, aby odzwierciedlał najważniejsze inicjatywy polityczne, w tym Cyfrowy kompas 2030: europejska droga ku cyfrowej dekadzie, w którym określono ambitne cele Europy w obszarze cyfrowym, a także zarysowano wizję transformacji cyfrowej i konkretnych celów na 2030 r. skupionych wokół czterech najważniejszych punktów. Są to: umiejętności, infrastruktura, cyfrowa transformacja przedsiębiorstw oraz transformacja usług publicznych.

Droga ku cyfrowej dekadzie, program polityczny przedstawiony we wrześniu 2021 r., określa nową formę zarządzania z udziałem państw członkowskich za pośrednictwem mechanizmu corocznej współpracy między instytucjami UE a państwami członkowskimi na rzecz wspólnej realizacji celów. W ramach programu „Droga ku cyfrowej dekadzie” za monitorowanie celów dotyczących dekady cyfrowej odpowiedzialny jest DESI. W związku z tym jego wskaźniki DESI skupiono wokół czterech głównych punktów cyfrowego kompasu.

W ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) państwa członkowskie UE zobowiązały się do wydatkowania co najmniej 20 proc. swoich środków krajowych pochodzących z planu odbudowy i zwiększania odporności na cyfryzację. Do tej pory państwa członkowskie osiągnęły ten cel w zakresie dostatecznym lub nawet więcej niż dostatecznym. Sprawozdania krajowe DESI zawierają krótki przegląd inwestycji cyfrowych i reform określonych w planach odbudowy i zwiększania odporności. Dotyczy to 22 planów, które zostały już przyjęte przez Radę.

Główne ustalenia DESI 2021 w czterech obszarach

Jeśli chodzi o umiejętności cyfrowe, 56 proc. osób w UE posiada co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Dane wskazują na nieznaczny wzrost liczby zatrudnionych specjalistów w dziedzinie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT): w 2020 r. w UE zatrudnionych było 8,4 mln specjalistów w dziedzinie ICT, w porównaniu z 7,8 mln rok wcześniej. Biorąc pod uwagę, że w 2020 r. aż 55 proc. przedsiębiorstw zgłaszało trudności w rekrutacji specjalistów w dziedzinie ICT, taki niedobór pracowników dysponujących zaawansowanymi umiejętnościami cyfrowymi również przyczynia się do spowolnienia transformacji cyfrowej przedsiębiorstw w wielu państwach członkowskich. Dane wskazują na wyraźną potrzebę zwiększenia oferty i możliwości szkoleń celem osiągnięcia założeń cyfrowej dekady w zakresie umiejętności (80 proc. ludności dysponuje podstawowymi umiejętnościami cyfrowymi, a liczba specjalistów w dziedzinie ICT wynosi 20 mln). W nadchodzących latach przewiduje się znaczącą poprawę, częściowo dzięki temu, że 17 proc. inwestycji w technologie cyfrowe przewidzianych w planach odbudowy i zwiększania odporności, przyjętych do tej pory przez Radę, przeznaczono na umiejętności cyfrowe (około 20 mld euro z łącznej kwoty 117 mld euro).

Komisja opublikowała również tabelę wyników „Kobiety w sektorze cyfrowym”. Potwierdza ona, że nadal występuje istotna różnica między kobietami a mężczyznami, jeżeli chodzi o specjalistyczne umiejętności cyfrowe. Jedynie 19 proc. specjalistów w dziedzinie ICT i około jedna trzecia absolwentów kierunków ścisłych, technologicznych, inżynieryjnych i matematycznych to kobiety.

Dane dotyczące łączności pokazują poprawę, jeżeli chodzi o sieci o bardzo dużej przepustowości (VHCN), zwłaszcza, że są one dostępne w 59 proc. domostw w UE, co stanowi poprawę w stosunku do 50 proc. rok temu. Nadal jednak jesteśmy oddaleni od celu, jakim jest powszechna dostępność sieci gigabitowej (cel cyfrowej dekady na 2030 r.). Dostępność VHCN na obszarach wiejskich wzrosła z 22 proc. w 2019 r. do 28 proc. w 2020 r. Co więcej, w 25 państwach członkowskich przydzielono widmo 5G, w porównaniu do 16 państw przed rokiem. W 13 państwach członkowskich uruchomiono sieć 5G na zasadach komercyjnych, przede wszystkim na obszarach miejskich. Komisja opublikowała (również w dniu dzisiejszym) badania dotyczące cen sieci telefonii komórkowej lub stacjonarnych sieci szerokopasmowych w Europie w 2020 r., dostępności sieci szerokopasmowych do czerwca 2020 r.  oraz krajowych planów zakresie sieci szerokopasmowych. Warto zauważyć, że 11 proc. inwestycji cyfrowych przewidzianych w planach odbudowy i zwiększania odporności, które przyjęła Rada, poświęcono łączności (około 13 mld euro z kwoty 117 mld euro).

W odniesieniu do integracji technologii cyfrowych nastąpił znaczny wzrost wykorzystania technologii chmury obliczeniowej (z 16 proc. przedsiębiorstw w 2018 r. do 26 proc. w 2020 r.). W wykorzystywaniu technologii cyfrowych wiodącą rolę nadal odgrywają duże przedsiębiorstwa: znacznie częściej niż MŚP korzystają one na przykład z elektronicznej wymiany informacji za pośrednictwem planowania zasobów przedsiębiorstwa (ERP) i z oprogramowania w chmurze (odpowiednio 80 proc. i 35 proc. w przypadku ERP i 48 proc. w porównaniu z 25 proc. w przypadku chmury obliczeniowej). Niemniej jednak, jedynie ułamek przedsiębiorstw korzysta z zaawansowanych technologii cyfrowych (14 proc. z technologii dużych zbiorów danych, 25 proc. ze sztucznej inteligencji i 26 proc. z chmury obliczeniowej). Dane te wskazują, że obecny stan wdrażania zaawansowanych technologii jest daleki od założeń dekady cyfrowej; ambitnym założeniem UE na 2030 r. jest to, aby 90 proc. MŚP miało co najmniej podstawowy poziom intensywności cyfrowej w porównaniu z punktem odniesienia, jakim jest 60 proc. w 2020 r., oraz aby co najmniej 75 proc. przedsiębiorstw korzystało z zaawansowanych technologii cyfrowych do 2030 r. Obecnie jedynie ułamek przedsiębiorstw korzysta z technologii dużych zbiorów danych, nawet jeżeli pod uwagę weźmiemy państwa osiągające najlepsze wyniki. Założeniem było natomiast 75 proc. Co ważne, około 15 proc. inwestycji cyfrowych przewidzianych w planach odbudowy i zwiększania odporności, które przyjęła Rada (blisko 18 mld euro z łącznej kwoty 117 mld euro) przeznaczono na zdolności cyfrowe oraz cyfrowe badania i rozwój.

Uzupełnieniem danych zawartych w sprawozdaniu DESI jest opublikowane dzisiaj badanie, w którym przeanalizowano wkład technologii ICT w działania podejmowane przez unijne przedsiębiorstwa w obszarze zrównoważoności środowiskowej. Pokazuje ono, że 66 proc. badanych przedsiębiorstw deklaruje, iż korzysta z rozwiązań ICT w celu ograniczania śladu środowiskowego.

Dane dotyczące cyfrowych usług publicznych nie odzwierciedlają zasadniczej poprawy w zakresie usług elektronicznej administracji publicznej. W pierwszym roku pandemii kilka państw członkowskich stworzyło lub wzmocniło platformy cyfrowe w celu świadczenia większej liczby usług online. Aż 37 proc. inwestycji w technologie cyfrowe przewidzianych w planach odbudowy i zwiększania odporności, które przyjęła Rada (około 43 mld euro z łącznej kwoty 117 mld euro) przeznaczono na cyfrowe usługi publiczne, w związku z czym w nadchodzących latach oczekuje się znacznej poprawy. Komisja udostępniła również studium porównawcze administracji elektronicznej 2021, w ramach którego badani są obywatele 36 europejskich krajów pod kątem korzystania przez nich z cyfrowych usług administracji rządowej.

Kontekst

Opracowywany corocznie indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego umożliwia mierzenie postępów państw członkowskich UE na drodze do gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego, w oparciu zarówno o dane Eurostatu, jak również specjalistyczne badania i metody gromadzenia danych. Ułatwia on państwom członkowskim UE określanie priorytetowych obszarów wymagających inwestycji i podjęcia działań. DESI jest również kluczowym narzędziem, jeśli chodzi o analizowanie aspektów cyfrowych w ramach europejskiego semestru.

Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF), przyjęty w styczniu 2021 r., dysponuje budżetem w wysokości 723,8 mld euro, i jest tym samym największym programem w ramach Next Generation EU.

 

 

Pytania i Odpowiedzi Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) 2021: zobacz
Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (EN): zobacz
Osiągnięcia państw pod względem cyfryzacji (EN): zobacz
Narzędzie wizualizacji danych (EN): zobacz
Metodologia DESI 2021 (EN): zobacz
Sprawozdanie PREDICT 2021 – kluczowe fakty: najnowsze liczby dotyczące ICT oraz R&D (EN): zobacz
Komunikat „Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy” (EN): zobacz