Aktualności

Szacuje się, że po silnym odbiciu działalności gospodarczej, które rozpoczęło się wiosną ubiegłego roku i utrzymało wczesną jesienią, tempo wzrostu gospodarczego w UE spadło w ostatnim kwartale 2021 r. do 0,4 proc., podczas gdy w poprzednim kwartale wynosiło 2,2 proc. Spowolnienie gospodarcze zapowiedziano wprawdzie już w prognozie gospodarczej z jesieni 2021 r., gdy w III kw. 2021 r. gospodarka UE domknęła lukę w stosunku do poziomu PKB sprzed pandemii, ale było ono gwałtowniejsze niż przewidywano, ponieważ nasiliły się czynniki hamujące wzrost gospodarczy. Chodzi tu w szczególności o gwałtowny wzrost liczby zakażeń COVID-19, wysokie ceny energii i utrzymujące się zakłócenia po stronie podażowej.

Perspektywy wzrostu gospodarczego są w dalszym ciągu determinowane przez pandemię. Wiele państw UE znalazło się pod presją związaną z jednoczesnym większym obciążeniem systemów opieki zdrowotnej i niedoborem personelu wskutek zachorowań, kwarantanny zapobiegawczej lub obowiązków opiekuńczych. Produkcja będzie w dalszym ciągu hamowana przez wąskie gardła w logistyce i zaopatrzeniu, w tym niedobory półprzewodników i niektórych wyrobów metalowych, przynajmniej w pierwszym półroczu. Obecnie spodziewane jest, że wysokie ceny energii utrzymają się dłużej, niż zakładano w jesiennej prognozie. Oznacza to przedłużający się negatywny wpływ na gospodarkę i większą presję inflacyjną.

Prognoza zakłada, że obciążenie dla gospodarki spowodowane obecną falą zakażeń nie utrzyma się długo. Aktywność gospodarcza ma ponownie nabrać dynamiki, do czego przyczynią się również normalizacja warunków dostaw i osłabienie presji inflacyjnej. Abstrahując od tych krótkoterminowych zawirowań, fundamenty gospodarcze prognozowanej fazy ekspansji są nadal mocne. Stale poprawiająca się sytuacja na rynku pracy, wysokie oszczędności gospodarstw domowych, wciąż korzystne warunki finansowania oraz pełne wdrożenie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) będą w stanie podtrzymać długotrwałą i solidną fazę ekspansji gospodarczej.

Perspektywy inflacyjne skorygowane w górę

Prognoza inflacji została znacząco skorygowana w górę w porównaniu z jesienną prognozą. Jest to związane ze skutkami wysokich cen energii, ale także z faktem, że od jesieni presja inflacyjna rozszerzyła się na inne kategorie towarów.

Po rekordowym wzroście o 4,6 proc. w czwartym kwartale ubiegłego roku przewidywane jest, że inflacja w strefie euro osiągnie szczytowy poziom 4,8 proc. w pierwszym kwartale 2022 r. i utrzyma się na poziomie powyżej 3 proc. do trzeciego kwartału. Oczekuje się, że w miarę ustępowania presji związanej z ograniczeniami podaży i wysokimi cenami energii inflacja spadnie do 2,1 proc. w ostatnim kwartale roku, a następnie przez cały 2023 r. będzie pozostawać poniżej 2-procentowego celu inflacyjnego Europejskiego Banku Centralnego.

 

Ogółem prognozowane jest, że inflacja w strefie euro wzrośnie z 2,6 proc. w 2021 r. (2,9 proc. w UE) do 3,5 proc. (3,9 proc. w UE) w 2022 r., a następnie spadnie do 1,7 proc. (1,9 proc. w UE) w 2023 r.

Wciąż wysokie poziomy niepewności i ryzyka

Chociaż wpływ pandemii na działalność gospodarczą z czasem osłabł, to nadal obowiązujące środki powstrzymujące rozprzestrzenianie się pandemii i przedłużające się niedobory personelu mogą mieć hamujący wpływ. Możliwe jest również, że będą one utrudniać działanie krytycznych łańcuchów dostaw przez dłuższy okres niż przewidywano. Z drugiej strony, problem wąskich gardeł w dostawach może się rozwiązać nieco wcześniej niż zakładano, o ile wzrost popytu w najbliższym okresie będzie słabszy.

Jeżeli chodzi o ewentualne pozytywne czynniki, wzrost popytu gospodarstw domowych może okazać się silniejszy niż jest obecnie spodziewane (taka sytuacja miała już miejsce w 2020 r., kiedy otwarto gospodarki po lockdownie), a inwestycje wspierane przez RRF mogą dać gospodarce silniejszy impuls.

Inflacja może być wyższa od spodziewanej, jeżeli presja kosztowa zostanie ostatecznie przeniesiona z producentów na ceny konsumpcyjne w większym stopniu niż jest to zakładane, co spotęguje ryzyko wystąpienia efektów drugiej rundy.

Napięcia geopolityczne w Europie Wschodniej znacznie zwiększają ryzyko dla perspektyw wzrostu gospodarczego i inflacji.

Wypowiedzi członków kolegium komisarzy

Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom, powiedział: Gospodarka UE odrobiła obecnie wszystkie straty poniesione podczas szczytowego momentu kryzysu. Udało się to osiągnąć dzięki powodzeniu kampanii szczepień i skoordynowanemu wsparciu ze strony polityk gospodarczych. Bezrobocie osiągnęło rekordowo niski poziom. Są to poważne osiągnięcia. Ponieważ pandemia nadal trwa, naszym aktualnym wyzwaniem jest utrzymanie ożywienia gospodarczego. Znaczny wzrost inflacji i cen energii, a także wąskie gardła w łańcuchu dostaw i na rynku pracy hamują wzrost gospodarczy. Spodziewamy się jednak, że wysokie tempo wzrostu powróci jeszcze w tym roku po zlikwidowaniu niektórych z tych zatorów. Fundamenty gospodarcze UE pozostają silne i wzmocnią się jeszcze bardziej, gdy państwa rozpoczną w pełni wdrażanie swoich planów odbudowy i zwiększania odporności.

Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki, stwierdził: Tej zimy gospodarka europejska zmagała się z wieloma przeciwnościami: szybkim rozprzestrzenianiem się wariantu omikron, dalszym wzrostem inflacji pod wpływem cen energii, które wystrzeliły w górę, i chronicznymi zakłóceniami w łańcuchu dostaw. Ponieważ będą one stopniowo ustępować, przewidujemy, że tempo wzrostu ponownie przyśpieszy już tej wiosny. Silna presja cenowa prawdopodobnie utrzyma się do lata, a na późniejsze miesiące prognozowany jest spadek inflacji, w miarę zahamowania wzrostu cen energii i likwidacji wąskich gardeł w dostawach. Niepewność i ryzyko utrzymują się jednak na wysokim poziomie.

Kontekst

Prognoza gospodarcza z zimy 2022 r. stanowi aktualizację ostatniej prognozy gospodarczej z jesieni 2021 r., którą przedstawiono w listopadzie 2021 r. Głównymi punktami są zmiany w PKB i inflacji we wszystkich państwach członkowskich UE.

Prezentowana prognoza gospodarcza opiera się na szeregu technicznych założeń dotyczących kursów walutowych, stóp procentowych oraz cen towarów, których datą graniczną jest dzień 27 października. W przypadku wszelkich innych danych źródłowych, w tym założeń dotyczących polityki publicznej poszczególnych państw, w niniejszej prognozie uwzględniono informacje dostępne za okres do 1 lutego włącznie.

Komisja Europejska publikuje co roku dwie prognozy kompleksowe (wiosenną i jesienną) oraz dwie prognozy śródokresowe (zimową i letnią). Prognozy śródokresowe obejmują roczne i kwartalne dane dotyczące PKB i inflacji na bieżący i kolejny rok dla wszystkich państw członkowskich, a także dane zbiorcze dla całej UE i dla strefy euro.

Kolejną prognozą Komisji Europejskiej będzie prognoza gospodarcza z wiosny 2022 r., której publikacja jest planowana na maj 2022 r.

 

 

Pełny tekst dokumentu: Prognoza gospodarcza z zimy 2022 r. (EN): zobacz

Prognoza dla Polski (EN): zobacz

 

Źródło: Komisja Europejska, www.ec.europa.eu