Problemy europejskich rolników pomoże rozwiązać wsparcie o wartości 330 mln dla 22 państw członkowskich. To uzupełnienie pakietu 100 mln euro dla producentów żywności w Polsce, Bułgarii, Rumunii, Słowacji i Węgrzech.
Komisja proponuje uruchomienie dodatkowych funduszy UE dla unijnych rolników dotkniętych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi, wysokimi kosztami produkcji i problemami związanymi z rynkiem i handlem. Nowy pakiet wsparcia obejmie 330 mln euro dla 22 państw członkowskich. Ponadto państwa członkowskie zatwierdziły przedstawiony 3 maja pakiet wsparcia o wartości 100 mln euro dla rolników w Bułgarii, na Węgrzech, w Polsce, Rumunii i Słowacji. Kilka innych środków, w tym możliwość wyższych płatności zaliczkowych, jest skierowana do rolników dotkniętych niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi.
Z tego nadzwyczajnego wsparcia w wysokości 330 mln euro z budżetu WPR skorzystają unijni rolnicy z Belgii, Czech, Danii, Niemiec, Estonii, Irlandii, Grecji, Hiszpanii, Francji, Chorwacji, Włoch, Cypru, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Malty, Niderlandów, Austrii, Portugalii, Słowenii, Finlandii i Szwecji. Państwa te mogą uzupełnić to wsparcie UE środkami krajowymi do wysokości 200 proc. początkowej kwoty pomocy. Państwa członkowskie przekazały Komisji wyniki analizy problemów, z jakimi borykają się ich sektory rolne. Pomoc zostanie poddana pod głosowanie przez państwa członkowskie na kolejnym posiedzeniu komitetu ds. wspólnej organizacji rynków rolnych.
Organy krajowe rozdzielą pomoc bezpośrednio wśród rolników, aby zrekompensować im straty gospodarcze spowodowane zakłóceniami na rynku, wysokimi cenami produkcji i szybko spadającymi cenami produktów rolnych oraz, w stosownych przypadkach, szkody wynikające z ostatnich zjawisk klimatycznych, szczególnie wielkie na Półwyspie Iberyjskim i we Włoszech. Pomoc można również przeznaczyć na finansowanie destylacji wina, co ma zapobiec dalszemu pogorszeniu sytuacji na rynku w tym sektorze.
Zatwierdzony dziś przez państwa członkowskie pakiet wsparcia dla rolników w Bułgarii, na Węgrzech, w Polsce, Rumunii i Słowacji wynosi 100 mln euro. Z tej puli Bułgaria otrzyma 9,77 mln euro, Węgry – 15,93 mln euro, Polska – 39,33 mln euro, Rumunia – 29,73 euro, a Słowacja – 5,24 mln euro. Rolnicy z tych pięciu państw członkowskich borykają się z problemami związanymi z zatorami logistycznymi, które wynikają ze znacznego przywozu niektórych produktów rolno-spożywczych z Ukrainy. Nadzwyczajne i tymczasowe środki zapobiegawcze dotyczące przywozu niektórych produktów z Ukrainy weszły w życie 2 maja i zostaną wycofane do 15 września 2023 r. Wspólna platforma koordynacyjna pracuje również nad poprawą przepływów handlowych między Unią Europejską a Ukrainą korytarzami solidarnościowymi.
Płatności w ramach obu pakietów wsparcia należy dokonać do 31 grudnia 2023 r. Państwa członkowskie objęte tym pakietem będą musiały powiadomić Komisję o szczegółach dotyczących wdrożenia środka, w szczególności o kryteriach stosowanych do obliczania pomocy, zamierzonym wpływie środka, jego ocenie oraz działaniach podjętych w celu uniknięcia zakłócenia konkurencji i nadmiernej rekompensaty.
Rolnicy jako jedni z pierwszych odczuwają skutki kryzysów klimatycznych, gospodarczych i geopolitycznych. Pomimo problemów z płynnością i napotkanych trudności, szczególnie dotkliwych w niektórych sektorach i państwach członkowskich, unijni producenci rolni nadal codziennie pracują, aby dostarczać bezpieczne produkty spożywcze wysokiej jakości. Zasługują oni na nasze wsparcie i uznanie. Komisja Europejska ponownie zwiększa pomoc finansową dla rolników z całej UE. Uzupełnieniem tego wsparcia mogą być również środki krajowe.
Oprócz tego bezpośredniego wsparcia finansowego Komisja proponuje, aby umożliwić wypłacanie wyższych płatności zaliczkowych z funduszy WPR. Aby poprawić płynność finansową rolników, możliwe jest udostępnienie do 70 proc. płatności bezpośrednich i 85 proc. płatności z tytułu rozwoju obszarów wiejskich (środki obszarowe i działania związane ze zwierzętami) już od połowy października. Państwa członkowskie będą również miały możliwość zmiany swoich planów strategicznych WPR w celu przekierowania funduszy WPR na inwestycje przywracające potencjał produkcyjny gospodarstw, w których w wyniku niekorzystnych zjawisk klimatycznych doszło do zniszczenia upraw, utraty zwierząt gospodarskich lub uszkodzenia budynków, maszyn i infrastruktury. Zmiany wprowadzone przez rządy krajowe w związku z tymi inwestycjami nie byłyby wliczane do maksymalnej dopuszczalnej liczby zmian. Zwiększona zostanie także elastyczność we wdrażaniu programów sektorowych dotyczących wina oraz owoców i warzyw. Dzięki temu beneficjenci będą mogli lepiej dostosować swoje działania do obecnej sytuacji rynkowej.
Sektor rolny znajduje się pod presją od czasu pandemii COVID-19 i gwałtownego wzrostu cen energii i środków produkcji rolnej, takich jak nawozy, w następstwie rosyjskiej agresji na Ukrainę. W marcu 2022 r. Komisja Europejska przyjęła już pakiet wsparcia o wartości 500 mln euro, a w listopadzie 2022 r. zapowiedziała szeroki zakres działań mających na celu zapewnienie dostępności i przystępności cenowej nawozów. Gwałtowny spadek cen produktów rolnych w ciągu ostatniego roku w kontekście nadal wysokich kosztów produkcji, które maleją w wolniejszym tempie, powoduje problemy z płynnością finansową rolników, zwłaszcza w sektorze zbóż i roślin oleistych, sektorze mleczarskim i hodowli zwierząt, a także w sektorze wina oraz owoców i warzyw. W wyniku inflacji cen żywności zmalał popyt konsumpcyjny na niektóre produkty, takie jak wino, owoce i warzywa czy produkty ekologiczne, powodując dalsze trudności dla producentów.
Ten ogólny niekorzystny rozwój sytuacji gospodarczej nie jest jedynym problemem: na Półwyspie Iberyjskim panuje susza, podczas gdy niektóre regiony Włoch zostały dotknięte wyjątkowo dużymi powodziami. Tego rodzaju ekstremalne zjawiska pogodowe powodują szkody w lokalnej produkcji rolnej i infrastrukturze. Komisja przeanalizowała przesłane przez państwa członkowskie wnioski o pomoc, które uzasadniają przedstawiony dziś duży pakiet wsparcia.
Źródło: Komisja Europejska.
