Aktualności
Rola polityka konkurencji w dążeniach Europy do odbudowy gospodarczej, zielonej i cyfrowej transformacji oraz odpornego jednolitego rynku
- 19-11-2021
Komisja Europejska przyjęła komunikat dotyczący polityki konkurencji gotowej na nowe wyzwania, w którym wyznaczyła istotną rolę polityki konkurencji w dążeniach Europy do odbudowy gospodarczej, zielonej i cyfrowej transformacji oraz odpornego jednolitego rynku. Komunikat zwraca uwagę na szczególną właściwość polityki konkurencji, która umożliwia dostosowywanie jej do nowych warunków rynkowych, priorytetów politycznych i potrzeb konsumentów.
Przykładowo, Komisja przyjęła dziś szóstą poprawkę do tymczasowych ram środków pomocy państwa, aby umożliwić państwom członkowskim udzielanie przedsiębiorstwom ukierunkowanego wsparcia w czasie kryzysu związanego z koronawirusem. Ponadto Komisja prowadzi obecnie przegląd narzędzi polityki konkurencji, aby upewnić się, że wszystkie instrumenty ochrony konkurencji (kontrola łączenia przedsiębiorstw, przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym i kontrola pomocy państwa) nadal spełniają swoje zadania, oraz aby uzupełnić istniejący zestaw takich narzędzi.
Wiceprzewodnicząca wykonawcza Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, powiedziała: Stanowcze egzekwowanie zasad ochrony konkurencji jest niezbędne, aby przedsiębiorstwa i konsumenci mogli w pełni czerpać korzyści z naszego jednolitego rynku. Dzięki temu przedsiębiorstwa różnej wielkości mają równe szanse i mogą konkurować na rynku. Przedsiębiorstwa stają tym samym przed wyzwaniem, jakim jest oferowanie konsumentom jak najlepszych, innowacyjnych rozwiązań. Z kolei konsumenci mają wybór produktów i usług, co przyczynia się do niezawodnych i zróżnicowanych łańcuchów dostaw. Dlatego też, dziś bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy skutecznej polityki konkurencji, która nada europejskiej gospodarce impuls do sprostania stojącym przed nią wyzwaniom. Reguły konkurencji mają także wbudowaną elastyczność, która pozwala odpowiednio je dostosowywać. Przyjęliśmy dziś szóstą poprawkę do tymczasowych ram środków pomocy państwa i jesteśmy w trakcie wyjątkowo ambitnego i szeroko zakrojonego przeglądu polityki konkurencji.
Polityka konkurencji od samego początku przyczynia się do utrzymania i wspierania dobrobytu gospodarczego Unii Europejskiej. Stanowcze egzekwowanie zasad ochrony konkurencji służy europejskim konsumentom i przedsiębiorstwom oraz pomaga wspierać dynamiczną i pełną energii gospodarkę, na którą składają się podmioty różnej wielkości.
Obecnie Unia staje w obliczu nowych wyzwań: musi pokonać stromą ścieżkę odbudowy po pandemii koronawirusa, a jednocześnie umożliwić europejskim przedsiębiorstwom wzmocnienie odporności i odegranie wiodącej roli w dwojakiej transformacji – zielonej i cyfrowej. Skuteczna i dobrze wyważona polityka konkurencji może przyczynić się do powodzenia tego programu, który wymagać będzie nadzwyczajnych inwestycji publicznych i prywatnych, a także innowacji i sprawnie działającego jednolitego rynku.
Oto kilka przykładów wspomnianych w komunikacie:
- Aby przyczynić się do działań Unii w reakcji na kryzys związany z koronawirusem oraz wspierać odnowę gospodarczą, Komisja przyjęła szóstą poprawkę do tymczasowych ram środków pomocy państwa. Poprawka przewiduje ograniczone przedłużenie obowiązujących środków do końca czerwca 2022 r. Otwiera ona drogę do stopniowego wycofywania środków przyjętych w związku z kryzysem, pozwalając uniknąć ryzyka nagłego pogorszenia koniunktury. Zapewnia ponadto nowe narzędzia, które posłużą do uruchamiania i przyciągania inwestycji prywatnych na etapie odbudowy gospodarczej (zob. więcej informacji tutaj).
- W ramach działań prowadzących do zielonej transformacji opublikowane zostaną wkrótce wytyczne w sprawie pomocy państwa przeznaczanej na ochronę klimatu i środowiska oraz na cele związane z energią. Mają one wspierać wysiłki przemysłu na rzecz dekarbonizacji, wprowadzenia obiegu zamkniętego i zwiększania bioróżnorodności, a także czystą lub bezemisyjną mobilność i efektywność energetyczną budynków.
Ponadto w ramach aktualizacji rozporządzeń i wytycznych w sprawie wyłączeń grupowych dotyczących porozumień horyzontalnych Komisja zamierza udostępnić wskazówki i zagwarantować pewność prawa, aby ułatwić współpracę na rzecz bardziej zrównoważonych produktów i procesów produkcji.
- Z myślą o wsparciu transformacji cyfrowej opublikowane zostaną wkrótce wytyczne w sprawie pomocy państwa w odniesieniu do sieci szerokopasmowych. Ich celem jest rozwój infrastruktury cyfrowej przez ułatwianie wprowadzenia i wykorzystania sieci szerokopasmowych, które pozwalają reagować na szybko zmieniające się potrzeby użytkowników.
Komisja wzmocniła też kontrolę potencjalnie problematycznych transakcji przejęcia w sektorze cyfrowym dzięki swoim nowym wytycznym w sprawie stosowania art. 22 rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw. W dokumencie tym Komisja zachęca państwa członkowskie, aby zgłaszały jej do przeglądu potencjalnie problematyczne transakcje, nawet jeśli nie przekraczają one krajowych progów powodujących obowiązek zgłoszenia. Umożliwia to Komisji dokonywanie przeglądów transakcji przejęcia innowacyjnych przedsiębiorstw o wyższym potencjale konkurencyjnym, niż wskazywałyby ich obroty, w szczególności w sektorze cyfrowym.
- Komisja nadal aktywnie wspierać będzie wysiłki państw członkowskich na rzecz opracowywania nowych ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania (IPCEI). Projekty te wspólnie przeciwdziałają niedoskonałościom rynku, stwarzając warunki dla przełomowych innowacji i inwestycji w infrastrukturę w kluczowych – ekologicznych i cyfrowych – priorytetowych dziedzinach, takich jak wodór, chmury danych, zdrowie i mikroelektronika. Planowany komunikat w sprawie pomocy państwa w zakresie projektów IPCEI ma w założeniu jeszcze bardziej zwiększyć otwartość IPCEI, ułatwić udział MŚP i wyjaśnić kryteria łączenia zasobów krajowych i unijnych.
- Aby wzmocnić odporność gospodarki w oparciu o otwarte i konkurencyjne rynki, kontynuowana będzie kontrola łączenia przedsiębiorstw w UE. Umożliwia ona przedsiębiorstwom osiąganie większej skali, a zarazem zapewnia, by rynki pozostały konkurencyjne, a łańcuchy dostaw zróżnicowane. Ponadto polityka antymonopolowa pozwala unijnym przedsiębiorstwom łączyć siły, aby wspierać działalność badawczo-rozwojową oraz projektowanie, produkcję i komercjalizację produktów bądź wspólnie dokonywać zakupu produktów lub usług potrzebnych do prowadzenia działalności.
Biorąc pod uwagę wyjątkową sytuację dotyczącą półprzewodników, ich znaczenie oraz zależność od ograniczonej liczby dostawców w trudnym kontekście geopolitycznym, Komisja może przewidzieć zatwierdzanie wsparcia na wypełnienie potencjalnych luk w finansowaniu. W szczególności wsparcie to miałoby być przeznaczone na tworzenie pierwszych tego typu europejskich zakładów w ekosystemie półprzewodników. Taka pomoc na podstawie art. 107 ust. 3 TFUE byłaby uwarunkowana solidnymi zabezpieczeniami służącymi ochronie konkurencji oraz zapewnieniu, by korzyści z niej płynące były rozdzielane w sposób szeroki i niedyskryminacyjny między wszystkie sektory europejskiej gospodarki.
Więcej informacji:
Przedłużenie tymczasowych ram pomocy państwa (EN): zobacz
Harmonogramy polityki: praktyki monopolistyczne i łączenie przedsiębiorstw; pomoc państwa (EN): zobacz
Harmonogramy polityki: praktyki monopolistyczne i łączenie przedsiębiorstw; pomoc państwa (EN): zobacz
Źródło: Komisja Europejska, www.ec.europa.eu