Aktualności

Komisja wybrała dziś 159 projektów, które będą finansowane w ramach programu Erasmus+ poświęconego budowaniu potencjału w szkolnictwie wyższym, który wspiera modernizację i jakość szkolnictwa wyższego w państwach trzecich na całym świecie. Wszystkie te projekty łączy nadrzędny cel, jakim jest wspieranie współpracy międzynarodowej w szkolnictwie wyższym, poprawa systemów edukacji oraz zwiększanie wzrostu i dobrobytu w skali globalnej.

Dzięki wybranym w tym roku projektom 2,5 tysiąca podmiotów szkolnictwa wyższego z blisko 130 państw z UE i z całego świata będzie współpracować, aby modernizować i internacjonalizować szkolnictwo wyższe. Budżet na 2023 r., wynoszący ogółem 115,3 mln euro, zostanie przeznaczony między innymi na profesjonalizację matematyki w Afryce Środkowej, studia uniwersyteckie w dziedzinie prawa na rzecz równości i sprawiedliwości dla grup szczególnie wrażliwych w Ameryce Łacińskiej, programy nauczania na rzecz zrównoważonej niebieskiej gospodarki w południowym regionie Morza Śródziemnego, a także kursy dotyczące zmian transformacyjnych w edukacji zdrowotnej w południowo-wschodniej Azji. Wybrane projekty z innych regionów dotyczą umiejętności w zakresie przedsiębiorczości dla kobiet w Azji Środkowej, gotowości edukacji cyfrowej w regionie Bałkanów Zachodnich, rozwoju sieci biur ds. stosunków międzynarodowych na uniwersytetach na Bliskim Wschodzie oraz programów nauczania w zakresie odporności systemu żywnościowego i żywieniowego w Afryce Zachodniej.

W tym roku UE zarezerwowała też 5 mln euro dodatkowej pomocy dla Ukrainy, aby wspierać duży projekt Erasmus+ dla uniwersytetów, mający na celu wzmocnienie otoczenia cyfrowego szkolnictwa wyższego w Ukrainie. Czteroletni projekt pod nazwą „DigiUni” służy utworzeniu wysokowydajnej platformy cyfrowej dla ukraińskich uczelni, szczególnie przydatnej zwłaszcza dla studentów, którzy musieli uciec z kraju lub są wewnętrznie przesiedleni. Platforma ta zapewni studentom ukraińskich instytucji szkolnictwa wyższego ciągłość edukacyjną w języku ukraińskim i według ukraińskiego programu nauczania. W szczególności DigiPlatforma zaoferuje możliwość cyfrowego uczenia się do celów opracowywania szkoleń w zakresie technik nauczania online oraz dostosowywania treści dydaktycznych do przekazywania online lub w sposób wirtualny.  W projekcie koordynowanym przez Kijowski Uniwersytet Narodowy uczestniczyć będą instytucje szkolnictwa wyższego i interesariusze z sześciu państw członkowskich UE (Belgii, Czech, Francji, Hiszpanii, Niemiec i Polski) oraz 15 innych podmiotów partnerskich z Ukrainy, między innymi dziewięć uniwersytetów narodowych, ministerstwa edukacji i transformacji cyfrowej, krajowa agencja ds. zapewniania jakości w szkolnictwie wyższym oraz trzy stowarzyszenia reprezentujące sektor IT i studentów.

W ramach wsparcia z programu dla regionu sąsiedztwa wschodniego ukraińskie uczelnie i organy biorą udział w 19 innych projektach budowania potencjału. Niektóre z tych projektów dotyczą roli uczelni w odbudowie kraju oraz propozycji reformy programów nauczania, które skupiają się na pokoju i multilateralizmie jako przekrojowych elementach studiów bądź na rozwoju umiejętności w zakresie efektywności energetycznej.

Umowy o udzielenie dotacji zostaną podpisane do listopada 2023 r., tak aby przed końcem roku można było rozpocząć realizację przewidzianych w projektach działań.

Program Erasmus+, zapoczątkowany 36 lat temu, jest jednym z najbardziej symbolicznych programów UE; do tej pory wzięło w nim udział prawie 13 mln osób. Łączny budżet programu szacuje się na 26,2 mld euro. W programie na lata 2021–2027 szczególny nacisk kładzie się na włączenie społeczne, zieloną i cyfrową transformację oraz promowanie uczestnictwa młodych ludzi w życiu demokratycznym.

Program Erasmus+ na rzecz budowania potencjału w szkolnictwie wyższym stanowi część szerszego zestawu działań mających na celu ułatwianie wymian studentów i kadry oraz wspieranie współpracy w dziedzinie edukacji między Europą a resztą świata. Te międzynarodowe działania opierają się na partnerstwach instytucji i interesariuszy z 27 państw UE i 6 krajów stowarzyszonych z jednej strony oraz z innych regionów świata z drugiej strony (niestowarzyszone państwa trzecie). Sześć krajów stowarzyszonych Erasmus+ to Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Macedonia Północna, Serbia i Turcja.

Partnerstwa te mają przynosić korzyści państwom trzecim przez wykorzystanie współpracy w dziedzinie szkolnictwa wyższego jako sposobu na wzmocnienie powiązań między Europą a tymi państwami na całym świecie. Wspólnie, w ramach tych partnerstw, opracowuje się nowe treści i techniki dydaktyczne, szkoli pracowników i podnosi jakość systemów i administracji uczelni. Projekty te mogą też torować drogę nowym podejściom i reformom politycznym, pod warunkiem że uczestniczą w nich krajowe organy odpowiedzialne za edukację. Przynoszą korzyści nie tylko samemu sektorowi edukacji: dzięki nim rozwijane są umiejętności i praktyki w kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa obszarach, takich jak zielona produkcja, zarządzanie energią, nauka o żywności, przedsiębiorczość i wiele innych.

Budżet programu Erasmus+ na budowanie potencjału w szkolnictwie wyższym w latach 2021–2027 wynosi w sumie 613 mln euro. Wybór projektów zostanie przeprowadzony jeszcze cztery razy, następne zaproszenie do składania wniosków zostanie ogłoszone w listopadzie 2023 r.

Źródło: Komisja Europejska.

UE i Filipiny ogłosiły wczoraj zamiar wznowienia negocjacji w sprawie ambitnej, nowoczesnej i wyważonej umowy o wolnym handlu, której centralnym elementem jest zrównoważony rozwój. UE i Filipiny wkrótce rozpoczną dwustronny proces analizy zakresu, aby ocenić, w jakim stopniu obie strony podzielają wzajemne zrozumienie co do przyszłej umowy o wolnym handlu. Jeżeli proces zakończy się pomyślnie i po konsultacjach z państwami członkowskimi, UE i Filipiny mogłyby wznowić negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu.

Przewodnicząca Komisji Ursula von der Leyen powiedziała: Filipiny są dla nas kluczowym partnerem w regionie Indo-Pacyfiku, a wraz z rozpoczęciem procesu ustalania zakresu umowy torujemy drogę do kolejnego etapu naszego partnerstwa. Wspólnie wykorzystamy pełny potencjał naszych relacji, tworząc nowe możliwości dla naszych przedsiębiorstw i konsumentów, a jednocześnie wspierając transformację ekologiczną i sprawiedliwą gospodarkę.

Po wznowieniu rozmów w sprawie umowy o wolnym handlu z Tajlandią na początku tego roku, ta kolejna zapowiedź potwierdza kluczowe znaczenie regionu Indo-Pacyfiku w unijnej strategii handlowej, toruje drogę do zacieśnienia więzi handlowych z kolejną prężną gospodarką w Azji Południowo-Wschodniej i wzmacnia strategiczną współpracę UE z tym rozwijającym się regionem.

UE dąży do zawarcia kompleksowej umowy o wolnym handlu z Filipinami, która obejmie ambitne zobowiązania dotyczące dostępu do rynku, szybkich i skutecznych procedur sanitarnych i fitosanitarnych, a także ochrony praw własności intelektualnej, w tym oznaczeń geograficznych. Zrównoważony rozwój będzie również centralnym elementem tej umowy z solidnymi i możliwymi do wyegzekwowania zasadami dotyczącymi handlu i zrównoważonego rozwoju. Jest to zgodne z komunikatem Komisji w sprawie przeglądu handlu i zrównoważonego rozwoju z czerwca 2022 r., w którym promuje się wysoki poziom ochrony środowiska i praw pracowniczych oraz realizację ambitnych celów klimatycznych.

UE i Filipiny już mają ugruntowane stosunki handlowe i istnieje wyraźny potencjał ich dalszego zacieśnienia:

    w 2022 r. wartość handlu towarami wyniosła ponad 18,4 mld euro, podczas gdy wartość handlu usługami w 2021 r. – 4,7 mld euro,

    UE jest czwartym co do wielkości partnerem handlowym Filipin,

    Filipiny, piąta co wielkości gospodarka w regionie ASEAN, jest siódmym najważniejszym partnerem handlowym UE w regionie (a czterdziestym pierwszym na świecie),

    UE jest jednym z największych inwestorów na Filipinach – wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych UE na Filipinach wyniosła w 2021 r. 13,7 mld euro.

Filipiny korzystają obecnie z preferencji handlowych w ramach unijnego ogólnego systemu preferencji taryfowych + (GSP+), który jest szczególnym rozwiązaniem motywacyjnym dotyczącym zrównoważonego rozwoju i dobrych rządów i zapewnia bezcłowy dostęp do rynku UE dwóm trzecim pozycji taryfowych. Łatwiejszy dostęp do rynku jest uzależniony od wdrożenia przez Filipiny szeregu konwencji międzynarodowych obejmujących takie kwestie jak prawa człowieka i prawa pracownicze, dobre rządy i ochrona środowiska. UE będzie nadal monitorować wypełnianie przez Filipiny międzynarodowych zobowiązań w tych dziedzinach i kontynuować stały dialog, aby zachęcać do dalszej poprawy sytuacji.

Filipiny należą do najszybciej rozwijających się gospodarek wschodzących na świecie i odnotowują drugi co do wielkości wzrost gospodarczy w regionie ASEAN, który w 2022 r. wyniósł 7,6 % PKB. Ten wysoki wzrost gospodarczy świadczy o obiecującej trajektorii wzrostu i zwiększeniu potencjału gospodarczego Filipin jako ważnego partnera handlowego. Ponadto Filipiny dysponują znacznymi rezerwami surowców krytycznych, w tym niklu, miedzi i chromitu, które mają zasadnicze znaczenie dla produkcji technologii ekologicznych. W połączeniu ze wznowionymi wysiłkami Filipin na rzecz wykorzystania potencjału w zakresie energii ze źródeł odnawialnych i z niedawną liberalizacją dla inwestorów zagranicznych w tym sektorze, Filipiny są ważnym partnerem w transformacji ekologicznej.

UE i Filipiny rozpoczęły po raz pierwszy negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu w 2015 r. Ostatnia runda negocjacji odbyła się w 2017 r. i od tego czasu negocjacje zostały wstrzymane. 30 czerwca 2022 r. władzę przejęła nowa administracja, która wyraziła gotowość do współpracy z UE w najważniejszych kwestiach.

W strategii UE dotyczącej regionu Indo-Pacyfiku z 2021 r. potwierdzono od dawna wyrażane zainteresowanie UE wznowieniem negocjacji w sprawie umowy o wolnym handlu z Filipinami. UE zawarła już nowoczesne umowy o wolnym handlu z dwoma krajami regionu ASEAN (Singapurem i Wietnamem), negocjuje obecnie umowę o wolnym handlu z Indonezją, wkrótce wznowi negocjacje z Tajlandią oraz prowadzi obecnie analizę zakresu umowy z Malezją.

Źródło: Komisja Europejska.

Komisja Europejska zatwierdziła polski program pomocy w wysokości około 113 mln euro (500 mln zł) na wsparcie sektora produkcji trzody chlewnej w kontekście wojny Rosji z Ukrainą. Program został zatwierdzony w ramach tymczasowych ram pomocy państwa na wypadek kryzysu i transformacji, przyjętych przez Komisję 9 marca 2023 r. w celu wsparcia działań w sektorach, które mają kluczowe znaczenie dla przyspieszenia zielonej transformacji i zmniejszenia zależności paliwowej. Nowe ramy zmieniają i częściowo przedłużają tymczasowe ramy kryzysowe, przyjęte 23 marca 2022 r., aby umożliwić państwom członkowskim wspieranie gospodarki w kontekście obecnego kryzysu geopolitycznego, zmienione już 20 lipca 2022 r. i 28 października 2022 r.

W ramach programu pomoc będzie polegać na ograniczonych kwotach pomocy w formie dotacji bezpośrednich. Celem środka jest wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw działających w sektorze produkcji trzody chlewnej, które obecnie borykają się z brakiem płynności finansowej z powodu wzrostu kosztów energii, paliwa i innych surowców, a tym samym zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego

Komisja uznała, że polski program jest zgodny z warunkami określonymi w tymczasowych ramach kryzysowych i przejściowych. W szczególności pomoc (i) nie przekroczy 250 000 euro na beneficjenta; oraz (ii) zostanie przyznana nie później niż do dnia 31 grudnia 2023 r. Komisja stwierdziła, że program jest konieczny, odpowiedni i proporcjonalny, aby zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego, zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE i warunkami określonymi w tymczasowych ramach kryzysowych i przejściowych. Na tej podstawie Komisja zatwierdziła program zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.

Nieopatrzona klauzulą poufności wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem sprawy SA.108164 w rejestrze pomocy państwa na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji po rozwiązaniu wszelkich kwestii związanych z poufnością.

Źródło: Komisja Europejska.

Komisja przedstawiła dziś wniosek ustawodawczy dotyczący rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa zabawek zmieniający obecne przepisy w celu ochrony dzieci przed zagrożeniami związanymi z zabawkami. Zabawki wprowadzane na rynek UE już należą do najbezpieczniejszych na świecie. Proponowane przepisy jeszcze bardziej poprawią tę ochronę, w szczególności przed szkodliwymi chemikaliami. Mają one również na celu zmniejszenie dużej liczby niebezpiecznych zabawek, które są nadal sprzedawane w UE, zwłaszcza przez internet, co wyrówna warunki działania dla firm produkujących zabawki w UE i firm importujących te produkty. Jednocześnie będą nadal zapewniać swobodny przepływ zabawek na jednolitym rynku.

Dzisiejszy wniosek, oparty na obowiązujących przepisach, stanowi aktualizację wymogów bezpieczeństwa, które muszą spełniać zabawki, aby mogły być wprowadzane do obrotu w UE, niezależnie od tego, czy są produkowane w UE, czy gdzie indziej. Przepisy zawarte we wniosku w szczególności:

    zwiększą ochronę przed szkodliwymi chemikaliami: We wniosku nie tylko utrzymano obecny zakaz stosowania substancji rakotwórczych, mutagennych lub działających szkodliwie na rozrodczość, ale również zakazano stosowania w zabawkach innych szkodliwych substancji chemicznych. Wniosek dotyczy chemikaliów, które są szczególnie szkodliwe dla dzieci. Na przykład wprowadzi on zakaz stosowania w zabawkach substancji chemicznych mających wpływ na układ hormonalny (substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego) oraz substancji chemicznych wpływających na układ oddechowy lub substancji toksycznych dla określonych narządów.

    zapewnią skuteczniejsze egzekwowanie przepisów: Wniosek gwarantuje, że w UE będą sprzedawane tylko bezpieczne zabawki. Wszystkie zabawki będą musiały mieć cyfrowy paszport produktu, który będzie zawierał informacje na temat zgodności z przepisami proponowanego rozporządzenia. Importerzy będą musieli przedstawiać cyfrowe paszporty produktu dla wszystkich zabawek na granicach UE, również w przypadku zabawek sprzedawanych przez internet. Nowy system informatyczny będzie sprawdzał wszystkie cyfrowe paszporty produktów na granicach zewnętrznych i identyfikował przesyłki, które wymagają szczegółowych kontroli celnych. Inspektorzy krajowi będą nadal odpowiedzialni za przeprowadzanie kontroli zabawek. Ponadto, jeżeli pojawią się niebezpieczne zabawki stwarzające ryzyko, które nie jest wyraźnie przewidziane w rozporządzeniu, wniosek uprawnia Komisję do zażądania wycofania tych zabawek z rynku.

Zabawki są regulowane dyrektywą 2009/48/WE w sprawie bezpieczeństwa zabawek. Dyrektywa ta określa wymogi bezpieczeństwa, które muszą spełniać zabawki, aby mogły być wprowadzane do obrotu w UE, niezależnie od tego, czy są produkowane w UE, czy w państwach trzecich. Ułatwia to swobodny przepływ zabawek na jednolitym rynku.

Po dokonaniu oceny dyrektywy Komisja stwierdziła jednak niedociągnięcia w praktycznym stosowaniu jej przepisów od czasu jej przyjęcia w 2009 r. W szczególności potrzebny jest wyższy poziom ochrony przed możliwymi zagrożeniami w zabawkach, w szczególności stwarzanymi przez szkodliwe substancje chemiczne. W ocenie stwierdzono również, że należy skuteczniej wdrażać dyrektywę, w szczególności w przypadku sprzedaży przez internet.

Ponadto w unijnej strategii w zakresie chemikaliów na rzecz zrównoważoności wezwano do zwiększenia ochrony konsumentów i grup szczególnie wrażliwych przed najbardziej szkodliwymi chemikaliami. W związku z tym Komisja przedstawia nowe przepisy, aby zagwarantować, że w UE sprzedawane będą wyłącznie bezpieczne zabawki.

Źródło: Komisja Europejska.

Unia Europejska przedstawiła swój pierwszy dobrowolny przegląd realizacji agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku. W przeglądzie podkreślono jednoznaczne zobowiązanie UE do realizacji agendy 2030 i jej celów zrównoważonego rozwoju. Pokazano, w jaki sposób działania wewnętrzne i zewnętrzne UE przyczyniają się do osiągnięcia 17 celów zrównoważonego rozwoju w UE oraz w krajach partnerskich na całym świecie. Przegląd zawiera też podsumowanie dotychczasowych postępów, analizę doświadczeń i wniosków oraz refleksję nad przyszłymi działaniami w celu dalszej realizacji agendy 2030 na poziomie UE.

Komisja Europejska realizuje agendę 2030, stosując przy tym podejście obejmujące całą administrację rządową, uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju we wszystkich wnioskach ustawodawczych, politykach i strategiach. Od 2020 r. w każdym programie prac Komisji cele zrównoważonego rozwoju znajdują się w centrum procesu kształtowania polityki UE. Są one uwzględnione w szczególności w inicjatywach przewodnich, takich jak Europejski Zielony Ład i NextGenerationEU. Inicjatywy te obejmują znaczne środki finansowe przeznaczane – na przykład za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności – na wspieranie reform i inwestycji, które w konkretny sposób przyczyniają się do postępów w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju. Komisja Europejska włączyła też cele zrównoważonego rozwoju do europejskiego semestru, a więc unijnych ram koordynacji polityki gospodarczej i fiskalnej.

Instytucje UE, władze krajowe, regionalne i lokalne, partnerzy społeczni i społeczeństwo obywatelskie – wszyscy odgrywają ważną rolę w realizacji celów zrównoważonego rozwoju.

Według najnowszych danych Eurostatu UE poczyniła postępy w osiąganiu większości celów zrównoważonego rozwoju, choć nie zawsze są one równomierne. UE osiąga najlepsze wyniki w zapewnianiu wzrostu gospodarczego i godnej pracy, ograniczaniu ubóstwa oraz wspieraniu pokoju, bezpieczeństwa oraz społeczeństw integracyjnych i sprzyjających włączeniu społecznemu instytucji.

W przypadku celu 4 dotyczącego edukacji i szkoleń, UE poczyniła znaczne postępy w zakresie wczesnej edukacji, zmniejszając liczbę osób przedwcześnie kończących naukę, wspierając programy przygotowania zawodowego w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego oraz zwiększając liczbę osób z wyższym wykształceniem.

Jeżeli chodzi o godną pracę dla wszystkich i wzrost gospodarczy (cel 8), gospodarka UE notowała silny stały wzrost w latach 2014–2019. W tym okresie utworzono ponad 14,5 mln miejsc pracy. Ten pozytywny trend osłabł w 2020 r. z powodu pandemii COVID-19, ale unijna gospodarka, z pomocą planu odbudowy Europy, zaczęła ponownie mocno rosnąć w 2021 i 2022 r. To znalazło odbicie także w rynku pracy, o czym świadczy wskaźnik zatrudnienia UE, który osiągnął rekordowy poziom 74,6 proc.

Aby poczynić zdecydowane postępy w działaniach w dziedzinie klimatu (cel 13), UE w ostatnim czasie przyjęła odnowione ramy regulacyjne i polityczne, które mają zapewnić podstawę dla ambitniejszych celów klimatycznych.

W celu walki z dyskryminacją (cele 10 i 16) Komisja przyjęła unijny plan działania przeciwko rasizmowi, unijne ramy strategiczne na rzecz równouprawnienia, włączenia społecznego i udziału Romów, strategię na rzecz równości osób LGBTIQ, strategię UE w sprawie zwalczania antysemityzmu i wspierania życia żydowskiego oraz strategię na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami na lata 2021–2030.

Z myślą o promowaniu pokojowych i inkluzywnych społeczeństw (cel 16) Komisja opracowała nową strategię w zakresie unii bezpieczeństwa, która służy zwalczaniu przemocy, oszustw, nielegalnego handlu, przestępczości zorganizowanej i terroryzmu.

Wstrząsy zewnętrzne utrudniły jednak odbudowę po pandemii i ograniczyły postęp w zakresie zrównoważonego rozwoju w UE i na świecie. Od 2020 r. w wyniku licznych kryzysów spada tempo postępów w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju, niekiedy prowadząc do pogorszenia wyników. Konieczne są dalsze postępy w realizacji wielu celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności związanych z działaniami w dziedzinie klimatu oraz ochroną i zrównoważonym wykorzystaniem zasobów naturalnych. Konieczne jest przyspieszenie realizacji celów zrównoważonego rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem osób w trudnej sytuacji.

Eliminowanie ubóstwa, zwalczanie dyskryminacji i nierówności oraz zapewnienie, by nie pomijać nikogo leżą w centrum zainteresowania międzynarodowych partnerstw UE. W tym celu działania zewnętrzne UE są ukierunkowane tak, by przyczyniały się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju. UE pomaga swoim partnerom międzynarodowym stymulować wzrost gospodarczy i zrównoważony rozwój, między innymi za pomocą umów handlowych i gospodarczych. Jako największy na świecie wielostronny darczyńca oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA) UE kieruje swoje środki finansowe do najbardziej potrzebujących. Według wstępnych danych OECD w 2022 r. UE i jej państwa członkowskie przekazały na ten cel 92,8 mld euro, co stanowi 43 proc. całkowitej ODA. W walce z globalnym kryzysem żywnościowym, który pogorszyła wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie, UE i państwa członkowskie działające razem jako Drużyna Europy podjęły kompleksowe działania w reakcji na brak bezpieczeństwa żywnościowego i uruchomiły w latach 2021–2024 około 18 mld euro. Z tej kwoty w 2022 r. wypłacono 7 mld euro w postaci dotacji, z czego połowa trafiła do Afryki i na Bliski Wschód, a więc regiony najbardziej dotknięte kryzysem.

Za pośrednictwem swoich partnerstw międzynarodowych UE dąży do realizacji celów zrównoważonego rozwoju oraz unijnych priorytetów, np. dwojakiej transformacji – zielonej i cyfrowej. Od grudnia 2021 r. UE wdraża Global Gateway – strategię na rzecz zrównoważonych inwestycji w infrastrukturę i sprzyjające środowisko w krajach partnerskich. Global Gateway przyczyni się bezpośrednio do kilku powiązanych celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności przez inwestycje w infrastrukturę transportową, energetyczną i cyfrową, a także w ochronę zdrowia i edukację. Stosując podejście Drużyna Europy, UE i jej państwa członkowskie dążą do uruchomienia do 2027 r. kwoty sięgającej 300 mld euro na inwestycje publiczne i prywatne w celu wyeliminowania luki w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju.

Co najmniej 20 proc. z 79,5 mld euro budżetu Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy” zostanie przeznaczone do 2027 r. na rozwój społeczny i zasadę niepozostawiania nikogo w tyle, koncentrując się na osobach żyjących w najuboższych i najbardziej podatnych na zagrożenia warunkach oraz osobach znajdujących się w sytuacji kryzysowej, w szczególności na ochronę zdrowia (cel 3), edukację (cel 4), ochronę socjalną (cel 1) i równość płci (cel 5). Edukacja ma zasadnicze znaczenie dla zwalczania ubóstwa i osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju. UE zwraca szczególną uwagę na poprawę dostępu do dobrej jakości edukacji i szkolenia umiejętności, w tym dla dziewcząt, dzieci najuboższych oraz dzieci z niepełnosprawnościami. Odsetek środków finansowych przeznaczanych na edukację wzrośnie z 7 proc. do co najmniej 10 proc. budżetu UE na partnerstwa międzynarodowe.

Aby pokazać zobowiązanie UE do realizacji celów zrównoważonego rozwoju oraz jej przywiązanie do inkluzywnego multilateralizmu i zasady niepozostawiania nikogo w tyle, komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych Jutta Urpilainen ogłosiła na Forum Politycznym Wysokiego Szczebla dwie nowe inicjatywy finansowania. UE przekaże 30 mln euro do wspólnego funduszu celów zrównoważonego rozwoju na etap wdrożeniowy transformacji cyfrowej w latach 2022–2025. Komisarz zapowiedziała też przekazanie 5 mln euro na wielostronny fundusz powierniczy Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz praw osób z niepełnosprawnościami.

Szereg cennych doświadczeń i wniosków stanowi podstawę wznowienia działań służących przyspieszeniu realizacji celów zrównoważonego rozwoju w UE i w ramach jej partnerstw międzynarodowych. Przyszłe działania:

    UE odnawia swoje zobowiązanie do zapewnienia – zgodnie ze zmienionymi ramami lepszego stanowienia prawa – by jej wnioski ustawodawcze przyczyniały się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju;

    UE podejmie dodatkowe wysiłki, aby lepiej informować o realizacji celów zrównoważonego rozwoju we wszystkich programach unijnych;

    UE w dalszym ciągu usprawniać będzie monitorowanie wdrażania celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności zajmie się kwestią zewnętrznych skutków ubocznych oraz w większym stopniu uwzględniać będzie te cele w swoich głównych sprawozdaniach; 

    UE będzie nadal aktywnie włączać cele zrównoważonego rozwoju do inicjatyw przewodnich strategii Global Gateway i zrównoważonych inwestycji infrastrukturalnych, przy jednoczesnym wzmocnieniu działań na rzecz mobilizacji sektora prywatnego do działań wspierających realizację tych celów;

    UE podejmie większe starania na rzecz przeciwdziałania nierównościom w swoich działaniach zewnętrznych;

    Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Regionów w dalszym ciągu odgrywać będą kluczową rolę platform kontaktów z zainteresowanymi stronami w sprawie realizacji celów zrównoważonego rozwoju.

Dobrowolne przeglądy wdrażania celów zrównoważonego rozwoju są podstawowym instrumentem służącym rozliczalności, uzgodnionym przez wszystkie państwa w agendzie 2030. Przeglądy te mają ułatwić prezentację osiągnięć i najlepszych praktyk oraz dyskusje na temat pozostałych wyzwań i dotychczasowych doświadczeń w celu przyspieszenia realizacji agendy 2030.

Dobrowolne przeglądy stanowią podstawę regularnych przeglądów dokonywanych przez Forum Polityczne Wysokiego Szczebla pod auspicjami Rady Społeczno-Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych. Wszystkie 27 państw członkowskich UE przedłożyło Organizacji Narodów Zjednoczonych krajowe dobrowolne przeglądy.

Źródło: Komisja Europejska.

20 lipca 2023 r. na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych utorowaliśmy drogę do podpisania i tymczasowego stosowania najbardziej kompleksowej umowy o partnerstwie między UE i jej państwami członkowskimi a OACPS, największym sojuszem krajów na świecie. W nadchodzących miesiącach umowa zostanie oficjalnie podpisana przez UE, jej państwa członkowskie oraz państwa OACPS.

„Z ogromnym zadowoleniem przyjmujemy to porozumienie. Od czasu rozpoczęcia negocjacji w 2018 r. świat stale się zmienia, a napięcia geopolityczne rosną. Umowa zwiększa pewność co do naszych stosunków z ważnymi partnerami na całym świecie, a także zapewnia im ciągłość i dobrą przyszłość.

Układ o stowarzyszeniu obejmuje szeroki zakres zagadnień: od zrównoważonego rozwoju i wzrostu gospodarczego po prawa człowieka oraz pokój i bezpieczeństwo. Stoją przed nami wspólne wyzwania: rosnące zagrożenia związane ze zmianą klimatu, globalnymi pandemiami i niestabilnością.

Na mocy tej nowej umowy, która zastępuje umowę z Kotonu, możemy razem z państwami OACPS ożywić naszą współpracę i przygotować nasze partnerstwo na przyszłe wyzwania. W coraz bardziej złożonym kontekście geopolitycznym partnerstwo wzmacnia zdolność UE i państw AKP do wspólnego radzenia sobie z globalnymi problemami, m.in. dzięki współpracy za pośrednictwem forów międzynarodowych, opartej na wartościach, które nas łączą – praworządności, demokracji i międzynarodowym porządku prawnym.

W nadchodzących miesiącach odbędzie się uroczyste podpisanie umowy o partnerstwie UE–OACPS. Kiedy przedstawiciele UE i Organizacji Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku podpiszą umowę o partnerstwie, ta nowa tymczasowo stosowana umowa wejdzie w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca po jej podpisaniu.

Partnerstwo UE–AKP to jedne z najstarszych i najbardziej kompleksowych ram współpracy między UE a krajami partnerskimi. Jednoczy ono ponad 1,5 mld ludzi rozproszonych na czterech kontynentach. Mówiąc dokładniej, partnerstwo łączy UE z 79 państwami Afryki, Karaibów i Pacyfiku. Współpraca ta ma szeroki zakres i opiera się na wartościach, które zbliżają do siebie państwa UE i AKP. W ubiegłych latach partnerstwo koncentrowało się na eliminacji ubóstwa oraz na zrównoważonym rozwoju sprzyjającym włączeniu społecznemu w państwach AKP. Nasze działania skupione są wokół trzech kluczowych obszarów: dialog polityczny, współpraca na rzecz rozwoju, a także integracja regionalna i handel.

Źródło: Komisja Europejska.

Komisja opublikowała komunikat przedstawiający elementy składowe wspólnej europejskiej przestrzeni danych dotyczących turystyki. Dzięki tej przestrzeni danych przedsiębiorstwa z sektora turystyki i organy publiczne będą mogły dzielić się szerokim wachlarzem danych w celu wsparcia rozwoju innowacyjnych usług turystycznych, poprawy zrównoważonego charakteru ekosystemu turystycznego i wzmocnienia jego konkurencyjności gospodarczej.

Turystyka jest złożonym, szybko rozwijającym się ekosystemem przemysłowym, który wytwarza i wykorzystuje ogromną ilość danych. Wspólna europejska przestrzeń danych dotyczących turystyki będzie:

    ułatwiać wymianę danych pochodzących z różnych źródeł, takich jak przedsiębiorstwa, władze lokalne i środowiska akademickie, skupiających społeczeństwo i inne zainteresowane podmioty w celu kształtowania kluczowych cech przestrzeni danych. Na przykład dane dotyczące zużycia energii przez hotele mogą pomóc w monitorowaniu wpływu turystyki na środowisko w danym obszarze turystycznym;

    promować dostęp do danych szerokiego grona użytkowników, w tym pośredników biznesowych, zarządzających obszarami turystycznymi, dostawców usług turystycznych i innych. Na przykład przedsiębiorstwo typu start-up oferujące usługi turystyczne za pomocą sztucznej inteligencji będzie mogło korzystać z bardziej przydatnych danych. Biuro podróży będzie miało lepszy ogląd ofert we wszystkich miastach, regionach i krajach. Władze lokalne będą miały więcej informacji na temat przepływu turystów. Pomoże to przedsiębiorstwom, w szczególności mniejszym, a także władzom lokalnym w tworzeniu, ulepszaniu i personalizowaniu usług oraz wspieraniu procesu podejmowania decyzji dotyczących zrównoważonego charakteru ich oferty turystycznej;

    wspierać spójne, wiarygodne i skuteczne ramy zarządzania tą wspólną europejską przestrzenią danych dotyczących turystyki, w oparciu o poszanowanie obowiązujących unijnych i krajowych przepisów dotyczących danych, a także wspólnych norm ustanowionych na szczeblu UE. Zapewni ona model zarządzania danymi wspierany przez finansowanie UE i opracowany przez wszystkie zainteresowane podmioty w ekosystemie turystycznym: państwa członkowskie, władze lokalne i regionalne oraz sektor prywatny, a także instytucje UE;

    zapewniać interoperacyjność we wszystkich dziedzinach danych, a także w sektorowych przestrzeniach danych, takich jak wspólne europejskie przestrzenie danych na potrzeby mobilności, energii, środowiska, opieki zdrowotnej, inteligentnych społeczności, dziedzictwa kulturowego i innych sektorów wyraźnie powiązanych z branżą turystyczną.

W opublikowanym komunikacie przedstawiono główne czynniki umożliwiające stworzenie przestrzeni danych dotyczących turystyki, a także wyjaśniono potrzebę jej stopniowego tworzenia, aby zapewnić uwzględnienie wszystkich wymogów zainteresowanych podmiotów oraz dostosowanie procesu do tworzenia innych sektorowych przestrzeni danych w celu zapewnienia interoperacyjności danych sektorowych. Działania koordynacyjne i wspierające w ramach programu „Cyfrowa Europa” (DEP) zapewnią plan utworzenia przestrzeni danych do końca 2023 r.

Państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne oraz sektor prywatny gromadzą dane, modelując je zgodnie z własnymi standardami i potrzebami. Dane gromadzone w różnych ekosystemach są również istotne dla turystyki. Na szczeblu UE Eurostat zawarł umowę o dobrowolnej wymianie danych dotyczących zakwaterowania z sektorem prywatnym, zaś wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej opracowało w 2021 r. unijną tablicę wskaźników turystyki jako narzędzie monitorowania transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz odporności ekosystemu turystycznego.

W europejskiej strategii w zakresie danych wprowadzono wspólne europejskie przestrzenie danych w kluczowych sektorach gospodarki i dziedzinach interesu publicznego jako zasadnicze zmiany polityczne mające na celu zasilić zarówno sektor publiczny, jak i prywatny, dzięki odpowiednim danym, z korzyścią dla europejskiej gospodarki i europejskiego społeczeństwa. Poparcie dla rozwoju przestrzeni danych wyrażono w konkluzjach Rady z dnia 25 marca 2021 r. W związku z tym w czerwcu 2022 r. w komunikacie Komisji dotyczącym Konferencji w sprawie przyszłości Europy wymieniono przestrzenie danych dotyczących turystyki oraz mobilności jako „nowe obszary działania do rozważenia”, aby UE mogła włączyć się w proces transformacji cyfrowej. Ścieżka transformacji dla turystyki wprowadziła potrzebę „technicznego wdrożenia przestrzeni danych dotyczących turystyki”. Ścieżka transformacji dla turystyki jest obecnie wdrażana wspólnie z kluczowymi zainteresowanymi podmiotami.

W Europejskiej agendzie turystycznej 2030, przyjętej przez Radę Unii Europejskiej w grudniu 2022 r., wezwano między innymi do wdrożenia praktyk wymiany danych w turystyce. Agenda opiera się na opracowanej przez Komisję ścieżce transformacji dla turystyki i obejmuje program działań, które mają zostać podjęte przez państwa UE, Komisję oraz ekosystem turystyczny.

Źródło: Komisja Europejska.

Komisja Europejska zatwierdziła polski program pomocy w wysokości około 47 mln euro (210 mln zł) na wsparcie sektora podstawowej produkcji rolnej w kontekście wojny Rosji z Ukrainą. Program został zatwierdzony w ramach tymczasowych ram pomocy państwa na wypadek kryzysu i transformacji, przyjętych przez Komisję 9 marca 2023 r. w celu wsparcia działań w sektorach, które mają kluczowe znaczenie dla przyspieszenia zielonej transformacji i zmniejszenia zależności paliwowej. Nowe ramy zmieniają i częściowo przedłużają tymczasowe ramy kryzysowe, przyjęte 23 marca 2022 r., aby umożliwić państwom członkowskim wspieranie gospodarki w kontekście obecnego kryzysu geopolitycznego, zmienione już 20 lipca 2022 r. i 28 października 2022 r.

W ramach programu pomoc będzie polegać na ograniczonych kwotach pomocy w formie dotacji bezpośrednich. Celem tego środka jest wsparcie producentów rolnych, którzy obecnie borykają się z brakiem płynności finansowej z powodu wzrostu kosztów nasion, kluczowych nakładów na produkcję rolną, a tym samym zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego.

Komisja uznała, że polski program jest zgodny z warunkami określonymi w tymczasowych ramach kryzysowych. W szczególności pomoc (i) nie przekroczy 250 000 euro na beneficjenta; oraz (ii) zostanie przyznana nie później niż do dnia 31 grudnia 2023 r. Komisja stwierdziła, że program jest konieczny, odpowiedni i proporcjonalny, aby zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego, zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE oraz warunkami określonymi w tymczasowych ramach kryzysowych i przejściowych. Na tej podstawie Komisja zatwierdziła program zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.

Nieopatrzona klauzulą poufności wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem sprawy SA.108198 w rejestrze pomocy państwa na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji po rozwiązaniu wszelkich kwestii związanych z poufnością.

Źródło: Komisja Europejska.

Według opublikowanego dziś nowego badania Eurobarometru zdecydowana większość (93 proc.) mieszkańców UE uważa, że zmiana klimatu jest poważnym problemem dla całego świata. Ponad połowa (58 proc.) ankietowanych uważa, że w obliczu gwałtownego wzrostu cen energii i obaw dotyczących dostaw gazu po rosyjskiej inwazji na Ukrainę należy przyspieszyć przejście na zieloną gospodarkę. Z ekonomicznego punktu widzenia, 73 proc. mieszkańców UE zgadza się, że koszty szkód spowodowanych zmianą klimatu są znacznie wyższe niż koszty inwestycji niezbędnych do przejścia na zieloną gospodarkę. Trzy czwarte (75 proc.) mieszkańców UE zgadza się też, że podjęcie działań w dziedzinie klimatu doprowadzi do innowacji.

Prawie dziewięciu na dziesięciu obywateli UE (88 proc.) zgadza się, że emisje gazów cieplarnianych należy ograniczyć do minimum, a jednocześnie skompensować pozostałe emisje, aby UE stała się neutralna dla klimatu do 2050 r. Blisko dziewięciu na dziesięciu mieszkańców UE (87 proc.) uważa, że ważne jest, aby UE wyznaczyła ambitne cele dotyczące zwiększania wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, a podobny odsetek (85 proc.) uważa, że ważne jest, aby UE podjęła działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej, np. poprzez zachęcanie mieszkańców do ocieplania domów, instalowania paneli słonecznych lub zakupu samochodów elektrycznych. Siedmiu na dziesięciu respondentów (70 proc.) uważa, że ograniczenie importu paliw kopalnych może zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i przynieść korzyści gospodarcze Unii.

Zdecydowana większość obywateli UE (93 proc.) już podejmuje indywidualne działania w dziedzinie klimatu i świadomie dokonuje zrównoważonych wyborów w życiu codziennym. Na pytanie, kto jest odpowiedzialny za przeciwdziałanie zmianie klimatu, obywatele odpowiedzieli jednak, że indywidualnym działaniom powinny towarzyszyć inne reformy, podejmowane przez rządy krajowe (56 proc.), UE (56 proc.) oraz biznes i przemysł (53 proc.).

Obywatele europejscy odczuwają również zagrożenia związane ze zmianą klimatu w swoim codziennym życiu. Średnio ponad jedna trzecia mieszkańców UE czuje się osobiście narażona na ryzyko i zagrożenia związane ze środowiskiem i klimatem. W siedmiu państwach członkowskich osobiście zagrożona czuje się ponad połowa ankietowanych – są to głównie państwa Europy Południowej, ale również Polska i Węgry. 84 proc. obywateli UE zgadza się, że przeciwdziałanie zmianie klimatu i kwestiom środowiskowym powinno być priorytetem w celu poprawy zdrowia publicznego, natomiast 63 proc. badanych zgadza się, że przystosowanie się do skutków zmiany klimatu może przynieść korzyści obywatelom UE.

Specjalne badanie Eurobarometr nr 538 na temat zmiany klimatu objęło 26 358 obywateli UE z różnych grup społecznych i demograficznych we wszystkich 27 państwach członkowskich UE. Badanie przeprowadzono w okresie od 10 maja do 15 czerwca 2023 r. Wszystkie wywiady przeprowadzono osobiście – w domach respondentów albo zdalnie za pośrednictwem połączenia wideo.

Wyniki niniejszego specjalnego badania dotyczącego zmiany klimatu są w pełni zgodne z wynikami ostatniego badania „Wiosna 2023 – standardowe badanie Eurobarometr”, które opublikowano 10 lipca. Standardowe badanie Eurobarometr wykazało, że obywatele UE nadal w przeważającej mierze popierają transformację energetyczną, uznają środowisko i zmianę klimatu za jeden z ważnych problemów, przed którymi stoi UE, i oczekują ogromnych inwestycji w odnawialne źródła energii.

Źródło: Komisja Europejska.

Komisja Europejska zatwierdziła poprawkę do istniejącego polskiego programu, w tym całkowite zwiększenie budżetu o 266 mln euro (1,1 mld zł), aby wesprzeć producentów rolnych w kontekście wojny Rosji z Ukrainą.

Zmiany zostały zatwierdzone w ramach tymczasowych ram pomocy państwa na wypadek kryzysu i transformacji, przyjętych przez Komisję 9 marca 2023 r. w celu wsparcia środków w sektorach, które mają kluczowe znaczenie dla przyspieszenia transformacji ekologicznej i zmniejszenia zależności paliwowej.

Nowe ramy zmieniają i częściowo przedłużają tymczasowe ramy kryzysowe, przyjęte 23 marca 2022 r., aby umożliwić państwom członkowskim wspieranie gospodarki w kontekście obecnego kryzysu geopolitycznego, zmienione już 20 lipca 2022 r. i 28 października 2022 r.

Komisja zatwierdziła pierwotny program w dniu 5 czerwca 2023 r. (SA.107273). W ramach programu pomoc polega na ograniczonych kwotach pomocy w formie dopłat do oprocentowania kredytów. Polska zgłosiła m.in. następujące modyfikacje istniejącego programu: (i) ogólne zwiększenie budżetu o 266 mln euro (1,1 mld zł); (ii) wydłużenie okresu objętego dopłatą do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych producentowi rolnemu przed 31 grudnia 2023 r. z 36 miesięcy do 60 miesięcy; oraz (iii) włączenie możliwości zastosowania karencji w spłacie kapitału na wniosek producenta rolnego i za zgodą banku.

Komisja stwierdziła, że zmieniony program pozostaje konieczny, odpowiedni i proporcjonalny, aby zaradzić poważnym zakłóceniom w gospodarce państwa członkowskiego, zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. b) TFUE i warunkami określonymi w tymczasowych ramach kryzysowych i przejściowych. Na tej podstawie Komisja zatwierdziła zmiany zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa.

Nieopatrzona klauzulą poufności wersja decyzji zostanie udostępniona pod numerem sprawy SA.108358 w rejestrze pomocy państwa na stronie internetowej Komisji poświęconej konkurencji po rozwiązaniu wszelkich kwestii związanych z poufnością.

Źródło: Komisja Europejska.